KUR MOLINARËT FITUAN

(Dëshmorët që nuk do të donin të ngjalleshin)

nga Sermet Sulejmani

Në një nga romanet më tronditës të shekullit XX, Mbi heronjtë dhe varrezat, shkrimtari argjentinas Ernesto Sabato na jep figurën e Alehandrës, një vajzë rebele, e bukur dhe idealiste, e cila lufton për liri, por më pas sheh sesi shokët e saj të luftës shndërrohen në tradhtarë, në varrmihës të idealit që dikur i bashkonte.
Njëri prej tyre, zoti Molinari, u bë më i egër se vetë armiku. Ai nuk përndiqte më pushtuesin, por shokët që nuk u shitën. Lufta për të përfundoi, por jo për ata që kishin ende ndërgjegje.
Nuk mund të lexosh Sabaton e të mos mendosh për atë që ndodhi edhe këtu, pas vitit 2001. Edhe këtu pati një luftë. E nisi me emrin e çlirimit dhe bashkimit kombëtar, por përfundoi në një kompromis të hidhur, ku idealet u shitën për karrige dhe tenderë.
Ushtarët më të përkushtuar u burgosën, u vranë, u lanë të harrohen. Ndërsa Molinarët tanë, ata që u ulën në tryezë me pushtetin për ta legjitimuar atë, u pasuruan, u rritën si gjelat në oborrin e pushtetit dhe sot sillen si profetë. Askush nuk ua di fundin pasurive. Askush nuk guxon t’u thotë se e tradhtuan idealin e atyre që nuk janë më.
Si mund të ketë dëshmorë që nuk kanë varr, e “çlirimtarë” që nuk kanë ndërgjegje? Si mund të zvarriten ish-luftëtarët për një copë bukë, ndërsa nëpër studio televizive flasin ata që mbetën në kafene kur binin krismat?
Si mund të qëndrojnë ende në burg qindra shqiptarë, përfshirë të ashtuquajturin Grupi i Kumanovës, ndërsa politikanët që i shtynë drejt asaj aventure bredhin të lirë nëpër Evropë me pasaporta diplomatike?
Si mund të flitet për “avancim të gjuhës shqipe” nga njerëz që mezi lidhin tri fjali në gjuhën e nënës? Si ka mundësi që një popull të pranojë udhëheqës që krenohen me injorancën e tyre, me gjuhën e përçudnuar, me identitete të shpikura që na ndajnë nga Shqipëria e Kosova?
Nëse përnjëmend do të ngjalleshin ata dëshmorë të vitit 2001, të rinj e të panjollë, e të shihnin këtë që po ndodh sot, jam i bindur se do të kërkonin të ktheheshin menjëherë në varrin e tyre. Jo për frikë, por për turp. Sepse idealin e tyre e përbuzën ata që u betuan mbi të. Sepse pushka u harroi, por karrigia i bëri të pavdekshëm ata që nuk e merituan.
E megjithatë, idealet nuk vdesin. Edhe kur i vrasin, i përbuzin, i zhysin në harresë. Ato mbeten aty, në shpirtin e ndokujt që s’e ka shitur ende ndërgjegjen, që nuk ka puthur ende duart e Molinarëve.
Dhe kur këta të fundit të harrojnë se historia nuk e shkruan gjithmonë fitimtari, por edhe ai që nuk dorëzohet, do të dëgjohet sërish një zë, ndoshta nga ndonjë Alehandër e heshtur, që do të thotë:
NON PASARÁN!

Ky tekst është opinion autorial dhe pasqyron qëndrimet personale të autorit.